Szantaż emocjonalny - czym jest?
Szantaż emocjonalny to nic innego jak jedna z technik wywierania wpływu na drugą osobę. Taki rodzaj szantażu najczęściej pojawia się tam, gdzie istnieje relacja emocjonalna między ludźmi, czyli w związku lub po prostu w rodzinie.
Niezwykle krzywdzące jest to, że osoba szantażująca odwołuje się najczęściej do tego, co łączy ją z ofiarą szantażu i w oparciu o powstałe poczucie winy próbuje wymusić to, na czym jej zależy.
Bardzo trudno jest nie dać się wciągnąć w tę grę, bo manipulator tak przedstawia rzeczywistość, że osoba szantażowana czuje się w potrzasku, czuje, że nie ma wyjścia. I najczęściej ulega, rezygnując ze swojego stanowiska. Po jakimś czasie schemat się oczywiście powtarza, co nie oznacza, że nie można tego zmienić.
Jak rozpoznać szantaż emocjonalny?
Tak, jak wspomniałam wcześniej manipulator wykorzystuje szantaż emocjonalny do tego, aby osiągnąć swój cel. Odwołuje się przy tym do uczuć wiążących go z ofiarą i próbuje wpędzić ją w poczucie obowiązku i winy.
Szantaż możesz usłyszeć zarówno od partnera/ partnerki (““Jeśli tego nie zrobisz, chyba się załamię”, “Gdybyś mnie kochał, pojechalibyśmy na te wakacje”) jak i od własnego rodzica (“Tylko czekasz, aż umrę”, “Jeśli się wyprowadzisz, to…”).
Możesz też doświadczyć go w miejscu pracy, w relacji koleżeńskiej (“Zwolnią mnie przez ciebie”, “Jeśli nie przyjmiesz tych nadgodzin, będę mieć kłopoty”).
Szantaż w jakiejkolwiek relacji nie jest dla Ciebie dobry, bo docelowo przekształca tę relację w toksyczną. Poza tym jest też jedną z przyczyn powstawania blokad emocjonalnych w ciele.
Jakie są inne przyczyny powstawania blokad? Zobacz TUTAJ
Ważne jest, abyś potrafił rozpoznać szantaż. Dopiero wtedy będziesz mógł prawidłowo zareagować na toksyczne zachowanie i nie dać się wciągnąć w grę szantażysty.
Szantaż emocjonalny - jak sobie z nim radzić?
Na szantaż emocjonalny są najczęściej podatne osoby o niskim poczuciu własnej wartości, niepewne tego, co właściwie czują i myślą oraz nieumiejące stawiać granic. Jednak nawet jeśli nie należysz do takich osób, możesz doświadczyć szantażu emocjonalnego ze strony bliskich.
Co wtedy robić? Jak sobie poradzić?
1. Nabierz dystansu do słów szantażysty.
Jeśli wiesz już jakich słów używa osoba szantażująca, spróbuj je wcześniej wypowiedzieć. Poćwicz, kiedy jesteś sam i wyobraź sobie, Twoją śmieszną odpowiedź lub skojarz je z jakąś piosenką. Postaw te słowa w takim kontekście, który zmieni ich powagę i ładunek emocjonalny. Dzięki temu zmieni się również Twój stan emocjonalny.
I kiedy znów je usłyszysz, to za którymś razem, wykonywane wcześniej ćwiczenie sprawi, że te słowa nie będą Cię paraliżować czy obezwładniać. Wtedy stawisz im czoła i odpowiesz z zupełnie innego poziomu niż ofiara szantażu.
2. Buduj pewność siebie.
Staraj się zawsze pamiętać o tym, że Ty sam jesteś jedyny i wyjątkowy i że masz prawo do posiadania i wyrażania swojego zdania i podejmowania własnych, niezależnych decyzji.
Pewność siebie pomoże Ci stawiać granice w konfrontacji z szantażystą.
3. Świadomie stawiaj granice.
Nie zgadzaj się, aby ktoś wykorzystywał emocje i łączącą Was relacje do osiągania swoich celów. Stosuj komunikat ja. Jasno mów, co czujesz i myślisz na dany temat i jaki to ma na Ciebie wpływ. Zaznaczaj, że nie zgadzasz się na takie zachowanie.
