Strach i lęk to dwie emocje o podobnym charakterze, ale różnią się nieco pod względem definicji i kontekstu, w którym są używane. W dalszej części artykułu przybliżę Ci różnice między nimi.
Czym jest strach?
Strach jest emocją, która się pojawia wtedy, kiedy realnie nam coś zagraża. Działa on jak mechanizm ostrzegawczy, który pomaga unikać potencjalnie niebezpiecznych sytuacji. Jest to naturalny instynkt, który pozwala na zachowanie bezpieczeństwa.
Strach, jako emocja przetrwania, ma fundamentalne znaczenie dla ewolucji. Pomagał naszym przodkom unikać niebezpieczeństw i przetrwać.
Strach jest normalną i zdrową reakcją na sytuacje, które są zagrożeniem. Warto zaznaczyć, że strach może mieć różne oblicza i różnić się w zależności od osoby. To, co wywołuje strach u jednej osoby, niekoniecznie musi wywoływać go u innej. Jest to związane z doświadczeniami życiowymi, temperamentem i innymi czynnikami.
Czym jest lęk?
Lęk jest wyobrażeniem o czymś, co może być zagrożeniem. Bardzo często lęk jest odpowiedzią na traumy zapisane w ciele i umyśle. Można powiedzieć, że lęk jest łącznikiem między przeszłością a przyszłością.
Dlatego na przykład u niektórych osób uczucie lęku może wywołać konkretny zapach. W takich przypadkach istnieją metody terapeutyczne, które mogą pomóc w radzeniu sobie z lękiem i ograniczyć jego wpływ na życie codzienne.
Poznaj 5 książek o strachu i lęku dla dorosłych, które pomogą Ci zaopiekować się sobą podczas przeżywania tych emocji.
5 książek o strachu i lęku dla dorosłych
1. Lęk. Neuronauka na tropie źródeł lęku i strachu Joseph Ledoux
Poprzez przybliżanie najnowszych odkryć neuronauki autor wyjaśnia źródła, naturę i wpływ strachu oraz zaburzeń lękowych na człowieka. Zwraca uwagę na to, że leczenie zaburzeń lękowych musi uwzględniać nie tylko świadome ich objawy, ale również nieświadome procesy neuronalne, które leżą u podstaw zaburzeń lękowych. Zauważa, że lęk jest gromadzonymi przez lata doświadczeniami poznawczymi konkretnego człowieka.
2. Przeprogramuj swój mózg. Jak poradzić sobie z lękiem, paniką i zamartwianiem się dzięki technikom poznawczo-behawioralnym, neuronauce i uważności Debra Kissen, Ashley D. Kendall, Michelle Lozano, Micah Ioffe
Praktyczny przewodnik, który pomoże Ci zrozumieć i zarządzać swoimi lękami oraz innymi trudnymi emocjami. Autorki książki opracowały program, który wytrenuje Twój umysł i wzmocni nowe połączenia nerwowe w twoim mózgu. Dzięki specjalnym ćwiczeniom umysłowym możesz zwiększyć opanowanie, osiągnąć spokój i wzmocnić wiarę w siebie. Plan obejmuje dziesięć podstawowych umiejętności potrzebnych do przeprogramowania mózgu, tak aby:
- przezwyciężyć lęk,
- przestać krytykować siebie,
- być tu i teraz,
- uwolnić się od bólu emocjonalnego,
- zwiększyć odporność psychiczną,
- zmieniać perspektywę,
- ostudzić silne emocje,
- przestać odkładać działanie na później,
- być człowiekiem pewnym siebie,
- utrzymać wypracowane rezultaty.
Książka przeznaczona jest dla nastolatków, ale również dorosły czytelnik wyniesie z niej dużo praktycznej wiedzy i umiejętności.
3. Strach ucieleśniony. Mózg, umysł i ciało w terapii traumy dr Bessel Van Der Kolk
Kompendium współczesnej wiedzy na temat traumy. Autorem jest wybitny psychiatra, badacz i klinicysta. W książce poznasz założenia naukowe dotyczące traumy i również historie z życia zawodowego autora. Jest to pozycja nie tylko dla osób, które pracują z pacjentami w traumie, ale także dla osób, które same przeżyły traumatyczne doświadczenia i chcą poczuć, że mogą żyć bez traumy.
4. Traumatyczne doświadczenia z dzieciństwa Glenn R. Schiraldi
To idealna książka dla osoby, która chce pracować nad traumatycznymi doświadczeniami z dzieciństwa. Toksyczny stres związany z negatywnymi doświadczeniami z dzieciństwa – przemocą fizyczną, emocjonalną lub seksualną, zaniedbaniem, porzuceniem czy innymi problemami rodzinnymi – oddziałuje na całe dorosłe życie, a nawet na życie kolejnego pokolenia. Jeśli takie sytuacje nie zostaną przepracowane, zmienią mózg, funkcjonowanie organizmu i to, jak postrzegamy samych siebie. To może skutkować różnorodnymi dolegliwościami fizycznymi i psychicznymi, takimi jak choroby autoimmunologiczne, zaburzenia lękowe i depresyjne czy zaburzenie stresowe pourazowe.
Autor proponuje ćwiczenia i wizualizacje, które pomogą regulować silne emocje. Zachęca do podjęcia wewnętrznego dialogu, przepracowania trudnych emocji, wybaczenia sobie i innym oraz ukierunkowania dawnych doświadczeń w taki sposób, aby móc z nimi żyć w dorosłym życiu i aby nie były dłużej destruktywne.
5. Zalękniony mózg. Jak dzięki sile neuronauki pokonać zaburzenia lękowe, ataki paniki i zamartwianie się Catherine M. Pittman, Elizabeth M. Karle Elizabeth
Autorki przedstawiają sprawdzone strategie walki z lękiem oparte na najnowszych badaniach w dziedzinie neuronauki. W zrozumiały sposób omawiają, w jaki sposób lęk powstaje w mózgu i pokazują, jak wykorzystać te informacje w praktyce. Zawarte w książce ćwiczenia i wskazówki uczą m.in. jak rozpoznawać i eliminować objawy nadchodzącej paniki, wyciszać lęk przed zaśnięciem czy modyfikować negatywne schematy myślowe – a tym samym odzyskać panowanie nad własnym życiem.