Wiele badań wskazuje, że przeżywane emocje wpływają na nasz układ nerwowy i hormonalny. Na przykład lęk może powodować przyspieszenie tętna i podniesienie poziomu kortyzolu, hormonu stresu. Gdzie w ciele odczuwamy emocje i jak je wyrażać w zdrowy sposób?
Jak powstaje emocja?
Emocje towarzyszą nam na co dzień i wpływają na nasze codzienne życie. Ale zastanawiałaś/łeś się kiedykolwiek – jak powstaje emocja? Jest to proces bardzo skomplikowany i różnicuje się w zależności od czynnika wywołującego. Zazwyczaj rozpoczyna się od bodźca zewnętrznego, który pobudza narządy zmysłów, takie jak wzrok czy słuch. Informacje te przekazywane są do mózgu, który odczytuje je i przypisuje im określone znaczenia. (oczywiście pokazuję Ci uproszczony szlak powstawania emocji, szczegółowy szlak opisuję podczas szkolenia z Blokad emocjonalnych cz. I)
Wtedy dochodzi do reakcji, której towarzyszą odczucia emocjonalne. To, jak mocno zareagujesz na daną sytuację, uzależnione jest od wielu czynników, takich jak doświadczenia, temperament czy kultura. Oraz od tego, jak nauczyli Cię obsługiwać Twoje własne emocje Twoi rodzice, jak ukształtowali Twoją emocjonalność). Wszystko to sprawia, że powstawanie emocji jest procesem o bardzo złożonej strukturze, który jest jednocześnie unikalny dla każdej osoby.
Dlatego nie ma nawet dwóch osób, które odczuwają daną emocję w identyczny sposób. Każdy z nas ma inny próg pojawienia się danej emocji i różną jej amplitudę, czyli wysokość lub inaczej intensywność. Do jednych złość przychodzi szybko, jest intensywna i równie szybko mija. Podczas gdy inni denerwują się wolniej, ale ich złość trwa dłużej.
Gdzie odczuwamy różne emocje?
Różne emocje możesz odczuwać w różnych częściach ciała. Na przykład, kiedy jesteś zaniepokojona/y, możesz odczuwać szybsze bicie serca i napięcie w okolicy klatki piersiowej. Gdy czujesz strach, Twoje ręce i nogi mogą drżeć, a Twoja skóra może stać się bardziej wrażliwa. Kiedy jesteś szczęśliwa/y lub podekscytowana/y, możesz odczuwać błogość w brzuchu lub energię w całym ciele. Wreszcie, kiedy jesteś zła/y lub sfrustrowana/y, Twoje mięśnie mogą stać się napięte, a Twój żołądek może się skurczyć.
Wszystkie te odczucia są związane z różnymi emocjami, które możesz doświadczyć i doświadczasz w Twoim życiu. Bardzo ważne jest, aby być świadomymi swoich emocji i nauczyć się, jak zarządzać nimi w zdrowy sposób, aby prowadzić pełne i zadowalające życie.
Na czym polega mapa emocji w ciele?
Mapa emocji w ciele polega na zidentyfikowaniu i zrozumieniu, gdzie w ciele czujesz różne emocje. Każda emocja może wywołać inny fizyczny dyskomfort lub przyjemność, co oznacza, że jesteś w stanie zlokalizować, która część ciała reaguje na konkretną emocję.
Na przykład, gdy czujesz gniew, Twoje czoło i klatka piersiowa stają się napięte, a Twoje ręce mogą być skurczone. Natomiast kiedy jesteś szczęśliwa/y, Twoje mięśnie łagodnieją, a Twój brzuch jest rozluźniony (jeśli podczas przeżywania radości masz napięty brzuch lub inne części ciała to może to oznaczać, że masz zblokowane przeżywanie radości). Wiedza o mapie emocji może pomóc Ci w zrozumieniu Twoich własnych emocji i pomóc w kontrolowaniu reakcji na nie. Jest to szczególnie ważne i niezbędne szczególnie teraz, kiedy doświadczamy bardzo dużo stresu i napięcia w naszym codziennym życiu.
Jak wyrażać emocje w zdrowy sposób?
Wyrażanie emocji jest ważnym aspektem naszego życia, ale nie zawsze wiemy, jak to zrobić w zdrowy sposób. Emocje przede wszystkim potrzebują zostać zauważone. Dlatego zarówno w przypadku emocji trudniejszych, takich jak gniew, smutek czy frustracja jak i tych przyjemniejszych jak radość czy satysfakcja, warto pozwolić sobie na chwilę refleksji nad tym, co właściwie czujesz i dlaczego.
Każda emocja, która do Ciebie przychodzi jest informacją o tym, co się w Tobie dzieje. Jakie masz w danej chwili potrzeby. Jakie są Twoje oczekiwania. Czy Twoje granice nie są naruszane, czy nie potrzebujesz zmiany. Emocje są Twoim barometrem i przyjacielem. Pomagają Ci odnaleźć się w świecie Twoich własnych potrzeb i w świecie potrzeb i oczekiwań innych ludzi.
Kiedy już wiesz, że dana emocja do Ciebie przyszła, nazwałeś ją i wiesz, o czym chce Ci powiedzieć – to przychodzi teraz czas na to, aby pozwolić jej wybrzmieć, przeżyć ją. Pamiętaj, że emocja nie trwa wiecznie i nie ma sensu z nią walczyć, zaprzeczać jej, udawać, że jej nie ma, albo że jest zła. Wszystkie te zabiegi prowadzą docelowo do tłumienia emocji i ich utykania w ciele. A to powoduje z kolei powstawanie blokad emocjonalnych oraz reakcji bólowych ze strony ciała.
Wiele osób znajduje też dla siebie własny sposób na wyrażanie emocji, np. pisanie dziennika, medytacje czy podzielenie się nimi z bliskimi. Ogółem ważne jest, aby wyrażać emocje w sposób zdrowy i konstruktywny – pomaga to nie tylko nam samym, ale także naszemu otoczeniu.
Co kiedy emocje utykają w ciele?
Kiedy emocje utykają w ciele, to czasem odczuwasz to na poziomie fizycznym, a czasem (jeśli jesteś odcięty od swoich własnych emocji) nawet nie masz tego świadomości. Ale nawet bez Twojej świadomości, Twoje ciało daje znać o blokadzie – odczuwasz minimalnie przyspieszone bicie serca, napięcie mięśni, kołatanie w brzuchu, drżenie dłoni czy suchość w gardle. Zwykle lekceważysz te sygnały, a to z kolei wpływa negatywnie na Twoje samopoczucie i może powodować w dłuższym okresie dyskomfort psychiczny. Stres, gniew, strach czy smutek, to tylko kilka przykładów emocji, które mogą utknąć w Twoim ciele i wywołać fizyczne odczucia.
Dlatego tak ważne jest nauczenie się prawidłowej instrukcji obsługi swoich własnych emocji. W ten sposób możesz uniknąć blokowania emocji, które z czasem mogą prowadzić do różnych dolegliwości fizycznych i psychicznych. Więc kiedy poczujesz, że emocje utykają w twoim ciele, zatrzymaj się, zastanów się nad nimi i pozwól sobie na ich wypuszczenie.
Jak znaleźć zamrożone w swoim ciele emocje?
Aby znaleźć zamrożone w swoim ciele emocje, zacznij od uważnej obserwacji swojego ciała i umysłu. Często emocjom, które nie zostały odpowiednio przetworzone, towarzyszą fizyczne odczucia, takie jak napięcie w okolicach klatki piersiowej, bóle głowy czy mięśnie, które się zaciskają. Ważne jest, abyś nie ignorował tych sygnałów, ale raczej na nie uważał i próbował dociec, jakie uczucia się za nimi kryją.
Przydatne może być dla Ciebie również prowadzenie pamiętnika, w którym zapisujesz swoje emocje, refleksje i wrażenia. Pomaga to lepiej poznać siebie i odkrywać emocje, które zostały zapomniane lub zignorowane. Pamiętaj, że proces odmrażania zamrożonych emocji może być czasochłonny i wymaga cierpliwości i delikatności wobec siebie. Jednakże, kiedy uda Ci się odkryć i przetworzyć te emocje, skutkuje to zwiększeniem Twojej samoświadomości i uwalnianiem negatywnych energii, co pozytywnie wpływa na Twoje życie. Po prostu żyje Ci się lżej.
Dobrym pomysłem na poradzenie sobie z powstałymi w ciele blokadami emocjonalnymi i uwolnienie się od nich jest też sesja ze specjalistą, który na co dzień zajmuje się emocjami, zna ich specyfikę i mechanikę powstawania. Takim specjalistą jest trener pracy z emocjami – osoba, która w swojej pracy łączy wiedzę psychologiczną z najnowszą wiedzą na temat emocjonalności człowieka.
Ja Kaczka
Beata Kaczor
Neuroscience and Epigenetics trainer of emotions