Jak rozpoznawać swoje uczucia i emocje? 

Skąd się biorą emocje? Czy każdy przeżywa emocje w taki sam sposób? I w jaki sposób nauczyć się rozpoznawać emocje? Sprawdź to!

Czym są emocje, a czym uczucia?

Emocje i uczucia to dwa różniące się od siebie pojęcia. Chociaż często są ze sobą łączone. Emocje są krótkotrwałe i intensywne, jak np. gniew, radość, smutek, strach czy złość. Rozpoznasz je też po tym, że są odpowiedzią na pewne bodźce z zewnątrz lub z wewnątrz, na przykład na spotkanie z kimś, na zaistniałą sytuację czy na pojawienie się konkretnej myśli.

Uczucia natomiast odnoszą się do dłuższego okresu i są mniej intensywne niż emocje. Możesz przyrównać je do stanowisk emocjonalnych wobec pewnych idei, osób, zdarzeń lub sytuacji. W przeciwieństwie do emocji, uczucia pozostają stałe i spokojne. Należy zaznaczyć, że czasami słowo “uczucia” używane jest wymiennie z terminem “emocje”, jednak istnieje między nimi wyraźna różnica.

 

Skąd się biorą emocje?

Emocje towarzyszą Ci każdego dnia. Stanowią ważny element Twojego życia wewnętrznego i wpływają na Twoje codzienne zachowania. Ale skąd się biorą emocje? Przede wszystkim, są one reakcją organizmu na pewne bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne. Mogą to być bodźce wizualne, dźwiękowe, smakowe, dotykowe, ale też wynikające z Twoich myśli, uczuć i doświadczeń.

Emocje regulowane są przez ośrodek limbiczny w mózgu, który jest odpowiedzialny za ich powstawanie oraz przetwarzanie. Kluczową rolę odgrywają hormony takie jak adrenalina czy noradrenalina, które są odpowiedzialne za wyzwalanie reakcji fizjologicznych, takich jak przyspieszenie tętna czy wzmożenie ciśnienia krwi. Emocje są złożonym mechanizmem, który wpływa na Twój sposób postrzegania rzeczywistości i zachowania, które podejmujesz.

Zazwyczaj rozpoczyna się od bodźca zewnętrznego, który pobudza narządy zmysłów, takie jak wzrok czy słuch. Informacje te przekazywane są do mózgu, który odczytuje je i przypisuje im określone znaczenia. (oczywiście pokazuję Ci uproszczony szlak powstawania emocji, szczegółowy szlak opisuję podczas szkolenia z Blokad emocjonalnych cz. I)

Wtedy dochodzi do reakcji, której towarzyszą odczucia emocjonalne.

Czy każdy przeżywa emocje i uczucia w ten sam sposób?

Nie, nie każdy przeżywa emocje i uczucia w ten sam sposób. Każda osoba ma swój unikalny sposób doświadczania i wyrażania emocji. Wpływają na to czynniki, takie jak kultura, wychowanie, doświadczenia życiowe i osobowość, doświadczenia rodowe w tym traumy (mówi o tym więcej i szerzej epigenetyka) oraz to, jak nauczyli Cię obsługiwania emocji Twoi rodzice. 

To od nich zależy, w jaki sposób odczuwasz i reagujesz na określone sytuacje. Gdybyś wychowywał się w kulturze, w której wstrzemięźliwość emocjonalna jest doceniana, możesz być bardziej skłonny do ukrywania swoich emocji. Podczas gdy ktoś inny może być otwarty i ekspresywny w ich wyrażaniu.

Ponadto, ludzie o różnych osobowościach mogą mieć różne strategie radzenia sobie z emocjami, a to również wpływa na sposób, w jaki doświadczają emocji. Co więcej każdy z nas – i Ty i ja – mamy inny poziom pojawiania się danej emocji i inną jej amplitudę. Wszystkie te czynniki składają się na fakt, że jesteś unikalny w swoim doświadczaniu emocji i uczuć.

Z tego samego powodu nie ma dwóch osób, które odczuwają daną emocję w identyczny sposób.

Jak rozpoznać uczucia i emocje

Jak rozpoznawać emocje? 

Rozpoznawanie emocji jest kluczowe w codziennym życiu, zarówno w relacjach z innymi, jak i w samorozwoju. Jest też ważnym krokiem w radzeniu sobie ze stresem. Istnieją różne sposoby na to, jak rozpoznać emocje i o nich za chwilę.

Możesz zacząć od zwracania uwagi na sygnały ciała, takie jak zmiany w rytmie oddechowym, napięcie mięśniowe czy gestykulacja. Więcej o tym, gdzie w ciele mieszkają emocje TUTAJ.

Następnie warto abyś zastanowił się, jakie myśli Ci towarzyszą, kiedy pojawia się dana emocja – czy są pozytywne czy negatywne, przychodzą jako poczucie satysfakcji czy jako niezadowolenie.

W kolejnym kroku spróbuj zrozumieć, co jest powodem pojawienia się danej emocji, jakie zdarzenia lub sytuacje ją wywołały. Dopiero gdy już wiesz, jaka emocja do Ciebie przyszła i dlaczego – reaguj i pozwól sobie na jej wyrażenie. Zwróć uwagę na to, aby zrobić to, używając “komunikatu ja”.

  1. Co czuję?
  2. Co do mnie przyszło (jaka emocja) i dlaczego?
  3. Czego w związku z tą emocją mi potrzeba? Jakie są moje oczekiwania?

Nauczyć się, jak najlepiej wyrażać swoje emocje i jak działać w sytuacjach, gdy jednocześnie musimy uwzględnić emocje innych osób. Rozwijaj w sobie empatię wobec innych ludzi.

I  pamiętaj, że emocje są subiektywnym doświadczeniem, a ich rozpoznawanie wymaga od Ciebie praktyki i wyczucia.

Korzystając z tych narzędzi, możesz nauczyć się zarówno rozpoznawać swoje emocje, jak i zwiększać swoją empatię w relacjach z innymi ludźmi.

Chcesz nauczyć się więcej o swoich emocjach? Sprawdź platformę rozwojową emocjimoc.pl Każdego miesiąca znajdziesz tam materiały video dotyczące innego obszaru związanego z emocjami.