Jeszcze kilka lat temu morsowanie kojarzyło się z grupą zapaleńców, którzy zimą z uśmiechem wchodzili do lodowatej wody. Dziś stało się jednym z popularniejszych trendów zdrowotnych – widać je na Instagramie, w mediach, a zimowe kąpiele reklamują zarówno sportowcy, jak i influencerzy.
Czy kąpiele w zimnej wodzie rzeczywiście przynoszą korzyści zdrowotne, czy to tylko chwilowa moda? A może wiążą się z ryzykiem, o którym rzadko się mówi? Sprawdźmy, co na temat morsowania mówią badania naukowe.
Jak morsowanie wpływa na organizm?
Morsowanie to intensywny bodziec dla organizmu – nagłe zanurzenie w zimnej wodzie powoduje gwałtowne reakcje fizjologiczne. Badania sugerują, że może ono przynieść korzyści dla zdrowia, ale również wiązać się z pewnym ryzykiem.
Układ krążenia
Pierwszy kontakt z lodowatą wodą powoduje skurcz naczyń krwionośnych, przyspieszenie akcji serca i wzrost ciśnienia. Regularne morsowanie może jednak prowadzić do lepszej adaptacji organizmu, co potencjalnie zmniejsza ryzyko nadciśnienia. Jednak osoby z chorobami serca powinny być ostrożne, ponieważ nagły szok termiczny może zwiększać ryzyko arytmii.
Układ odpornościowy
Niektóre badania sugerują, że kontakt z zimną wodą może stymulować układ odpornościowy i zwiększać liczbę białych krwinek, co teoretycznie mogłoby poprawiać odporność organizmu. Jednak wyniki badań są mieszane, dlatego wpływ morsowania na odporność wymaga dalszych analiz.
Zdrowie psychiczne
Wiele osób twierdzi, że morsowanie poprawia ich samopoczucie i redukuje stres. Rzeczywiście, badania wskazują, że ekspozycja na zimno może prowadzić do uwalniania endorfin, które poprawiają nastrój. Co więcej, morsowanie może pomagać w redukcji objawów depresji i lęku, dzięki mechanizmowi adaptacji organizmu do stresu.
Regeneracja mięśni
Sportowcy często korzystają z lodowych kąpieli po treningach, ponieważ zimno zmniejsza stan zapalny i przyspiesza regenerację mięśni. Jednak niektóre badania sugerują, że nadmierne schładzanie mięśni może osłabiać ich wzrost i adaptację treningową.
Morsowanie a zdrowie kobiet – co mówią badania?
Jednym z ciekawszych badań dotyczących morsowania jest analiza jego wpływu na objawy menstruacyjne i perimenopauzalne.
Badanie How do women feel cold water swimming affects their menstrual and perimenopausal symptoms? przeprowadzone na grupie 1114 kobiet wykazało, że wiele z nich postrzega morsowanie jako sposób na łagodzenie dolegliwości związanych z cyklem hormonalnym.
Jak morsowanie wpływa na objawy menstruacyjne?
- 46,7% kobiet zauważyło zmniejszenie lęku.
- 37,7% zgłosiło redukcję wahań nastroju.
- 37,6% odczuło mniejszą drażliwość.
A jak działa w perimenopauzie?
- 46,9% uczestniczek badania odczuło mniejszy lęk.
- 34,5% zauważyło poprawę stabilności emocjonalnej.
- 30,3% zgłosiło zmniejszenie uderzeń gorąca.
Co ciekawe, aż 63,3% kobiet z objawami perimenopauzalnymi i 56,4% z objawami menstruacyjnymi morsowało specjalnie po to, by złagodzić swoje dolegliwości.
Chociaż wyniki te sugerują pozytywne efekty morsowania dla zdrowia kobiet, autorzy badania podkreślają, że mechanizmy stojące za tym zjawiskiem wymagają dalszych analiz. Nie wiadomo jeszcze, czy to zimna woda ma kluczowe znaczenie, czy może chodzi o aktywność fizyczną i kontakt z naturą.
Potencjalne zagrożenia morsowania
Morsowanie to nie tylko korzyści – wiąże się również z ryzykiem, zwłaszcza dla osób, które nie są przyzwyczajone do ekstremalnych temperatur.
Wstrząs termiczny
Nagłe wejście do zimnej wody powoduje gwałtowną reakcję organizmu: przyspieszone bicie serca, wzrost ciśnienia i niekontrolowaną hiperwentylację. Może to prowadzić do paniki, a nawet utraty przytomności.
Hipotermia
Dłuższe przebywanie w lodowatej wodzie może doprowadzić do spadku temperatury ciała poniżej bezpiecznego poziomu, co może być niebezpieczne dla zdrowia.
Problemy z sercem
Osoby z chorobami serca powinny unikać morsowania bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem, ponieważ nagły szok termiczny może prowadzić do arytmii i innych powikłań.
Jak bezpiecznie zacząć morsowanie?
Jeśli chcesz spróbować morsowania, pamiętaj o kilku zasadach bezpieczeństwa:
✅ Stopniowe przyzwyczajanie organizmu – zaczynaj od krótkich zanurzeń w wodzie o umiarkowanie niskiej temperaturze.
✅ Morsowanie w grupie – nigdy nie wchodź do zimnej wody samodzielnie.
✅ Rozgrzewka przed i po – przed wejściem do wody wykonaj ćwiczenia rozgrzewające, a po morsowaniu ubierz się ciepło.
✅ Obserwacja organizmu – jeśli poczujesz silny dyskomfort lub zawroty głowy, natychmiast wyjdź z wody.
Wnioski – morsowanie: hit czy mit?
Morsowanie może przynieść wiele korzyści zdrowotnych, takich jak poprawa samopoczucia, wsparcie dla układu krążenia czy regeneracja mięśni. Badania wskazują również, że może ono pomagać w łagodzeniu objawów menstruacyjnych i perimenopauzalnych.
Jednak nie jest to metoda dla każdego – osoby z chorobami serca, nadciśnieniem czy problemami neurologicznymi powinny zachować szczególną ostrożność.
Źródło: How do women feel cold water swimming affects their menstrual and perimenopausal symptoms?
