Czy można dziedziczyć skłonności przodków? Czy to jaki styl życia prowadzimy, wpłynie na genotyp naszych dzieci i czy myśli mogą zmieniać strukturę DNA? Sprawdź, czym jest epigenetyka i jak wpływa na nasze emocje.
Czym jest epigenetyka?
Epigenetyka to nauka zajmująca się badaniem zmian, które zachodzą w naszych genach i na nie wpływają, ale nie są zmianami samego DNA. Dziedzina ta koncentruje się na zmienianiu aktywności genów w odpowiedzi na różne bodźce, a także na zmianach w procesie, którym geny odczytują informacje z DNA i je przekształcają.
Te zmiany epigenetyczne mogą być dziedziczone przez kolejne pokolenia, a jednocześnie mogą wpłynąć na to, jak organizm rozwija się w trakcie życia jednostki.
Epigenetyka często nazywa się ją “drugim kodem genetycznym”. Odgrywa ważną rolę w zrozumieniu wielu chorób, takich jak nowotwory, choroby serca, cukrzyca i wiele innych. Dzięki epigenetyce naukowcy są w stanie opracowywać nowe terapie i leki, które odmienią medycynę w przyszłości. Epigenetyka stanowi też krok milowy w rozumieniu naszych postaw, emocji czy dziedziczenia np. traum międzypokoleniowych lub tendencji do chorób psychicznych i stanów depresyjnych.
Czym różni się genetyka od epigenetyki?
Genetyka i epigenetyka to dwa różne podejścia do dziedziczenia informacji genetycznej. Genetyka zajmuje się dziedziczeniem cech genetycznych z pokolenia na pokolenie, a jej główną jednostką dziedziczenia jest gen. Epigenetyka natomiast bada dziedziczenie informacji genetycznej, które nie jest kodowane w DNA, ale która wpływa na sposób, w jaki geny są ekspresowane. Głównymi mechanizmami epigenetyki są modyfikacje chemiczne, takie jak metylacja lub acetylacja histonów, które wpływają na dostępność DNA i aktywność genów. W przeciwieństwie do genetyki, epigenetyka odnosi się do zmian w sposobie, w jaki czynniki zewnętrzne, takie jak dieta, styl życia czy czynniki środowiskowe, wpływają na ekspresję genetyczną.
Epigenetyka - przykłady dziedziczenia
Epigenetyka to dziedzina nauki zajmująca się badaniem zmian w ekspresji genów, które nie są spowodowane zmianami w samym DNA, ale za to przez interakcje między genami a otoczeniem komórkowym. W przeciwieństwie do zmian genetycznych, które są dziedziczone na drodze dziedziczenia genowego, zmiany epigenetyczne mogą z czasem ulegać zmianom także w toku życia jednostki, a także być dziedziczone na drodze dziedziczenia nongenetycznego.
Przykładem dziedziczenia epigenetyki jest sytuacja, kiedy dziedziczymy od naszych przodków upodobanie do słodkiego smaku, mimo że geny odpowiedzialne za ten fakt występują w naszym genomie w identyczny sposób, jak i geny naszych przodków, którzy nie mieli skłonności do jedzenia słodkiego, ale ich sposób odżywiania i styl życia wpłynął na epigenetyczne modyfikacje ich DNA, co wpłynęło na dziedziczenie danej cechy.
Innym przykładem jest dziedziczenie pamięci traumy z pokolenia na pokolenie, nazywane dziedziczną traumą. Badania przeprowadzone na myszach pokazały, że traumatyczne doświadczenia przekazywane są przez zmiany w ekspresji genów, co prowadzi do zaburzeń zachowania.
Liczne badania wskazują, że czynniki epigenetyczne wpływają na zdrowie i zachowanie naszych potomków, nawet jeżeli ich genom nie uległ zmianie. Dlatego też należy zwracać uwagę na zdrowie naszego organizmu w czasie ciąży oraz w okresie dzieciństwa, co wpłynie też na zdrowie przyszłych pokoleń.
Jaki wpływ ma epigenetyka na nasze emocje i postawy?
Epigenetyka to dziedzina nauki, która bada wpływ środowiska na aktywność genów. W ostatnich latach wiele badań pokazuje, że epigenetyka ma wpływ na nasze emocje i postawy. Epigenetyczne modyfikacje mogą wpłynąć na ekspresję genów, które kontrolują nasze reakcje emocjonalne, takie jak lęk, czy depresja.
To znaczy, że zmiana w epigenetyce może wpłynąć na to, które geny są włączane lub wyłączane, co z kolei wpływa na nasze zachowanie i reakcje emocjonalne. Na przykład, epigenetyczne modyfikacje mogą prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu lub serotoniny w mózgu, co wpływa na nasz nastrój.
Badania sugerują, że epigenetyczne zmiany są odpowiedzialne za rozwój różnych zaburzeń emocjonalnych, takich jak depresja i zaburzenia lękowe. Epigenetyka pomaga również wyjaśnić, dlaczego niektórzy ludzie reagują różnie na stresową sytuację, a także dlaczego dzieci wychowywane w różnych środowiskach mogą mieć różne zachowania i emocje. Zrozumienie wpływu epigenetyki na nasze emocje może pomóc w lepszym zrozumieniu i leczeniu różnych zaburzeń emocjonalnych.
Możliwe jest, że epigenetyka może również wpływać na nasze postawy i przekonania, takie jak religia czy polityka. Na przykład, badania wykazują, że doświadczenia traumatyczne w młodym wieku mogą mieć wpływ na epigenetyczne modyfikacje, które wpływają na poczucie kontroli i zaufania u dorosłych. Zrozumienie wpływu epigenetyki na nasze emocje i postawy może pomóc nam lepiej zrozumieć, co nas motywuje i pomóc nam zmienić niepożądane zachowania czy nawyki.
Czy myśli zmieniają DNA - badania
Badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Yale sugerują, że myśli mogą wpływać na zmiany w DNA. W badaniach uczestniczyli zarówno ludzie, jak i myszy, a wyniki były bardzo interesujące. Okazało się, że kiedy ludzie doświadczali dużego stresu, część ich DNA ulegała zmianom. Podobnie działo się z myszami, którym poddawano szczególnie stresujące sytuacje. Uczeni zauważyli również, że wpływ na DNA wywierały pozytywne emocje, takie jak radość, szczęście czy miłość. Co więcej, zmiany w DNA przekazywały się także na kolejne pokolenia myszy. To odkrycie otwiera nowe perspektywy w badaniach zdrowia i chorób. Może się okazać, że myśli i emocje mają większy wpływ na nasze ciało, niż sądziła medycyna.
Z kolei HeartMath Institute – organizacja badawcza zajmująca się badaniem wpływu stresu na nasze zdrowie oraz sposobami jego redukcji, badała wpływ technik HeartMath obniżających stres i przywracających równowagę na zmiany w naszym DNA. Badania te pokazują, że wspomniane techniki wpływają na nasz układ nerwowy, co z kolei skutkuje redukcją stresu, poprawą zdrowia, a nawet zmianą naszej struktury genetycznej.
Według przedstawicieli HeartMath, to rewolucyjne odkrycie może pomóc w zwalczaniu chorób powodowanych przez stres, takich jak choroby serca czy cukrzyca. Ponadto, wyniki tych badań mogą mieć również zastosowanie w medycynie personalizowanej, przy projektowaniu specjalnych programów terapeutycznych dla konkretnych pacjentów.
Jednym z zawodów, który odgrywa dużą rolę w prawidłowym podejściu do emocji jest zawód trenera pracy z emocjami. Jeśli chcesz wiedzieć coraz więcej o fascynującym świecie emocji i pracować z nimi zawodowo – sprawdź mój autorski program certyfikacji.
Ja Kaczka
Beata Kaczor
Neuroscience and Epigenetics trainer of emotions
